fbpx

Nou die dag gesels ek en ’n ryk toeris voor my winkel in Orania. Die dame was glad nie beïndruk met Orania nie. Sy woon in Kroonstad en haar man het haar saamgesleep want hy wou bietjie na eiendom kom kyk het.

“Ek sal nooit in ’n plek kan bly as daar nie ten minste ’n Woolies Food is nie,” skiet sy reguit uit die heup uit. Met hierdie stelling het ek spesifiek twee ernstige probleme.

Na Woolworths laas jaar die rassekaart op blankes getrek het, het ek aan myself belowe dat ek nie weer by hulle gaan koop nie. My geld, my reëls.

Tweedens, Kroonstad se water is vuil, hul krag word gedurig afgesny omdat die munisipaliteit nie hul Eskomrekening betaal nie, padvarke jaag in petrol stasies vas en ry oor mense, misdaad is op ongekende vlakke ens. Dis maar net ’n paar hooftrekke wat ek onlangs van Kroonstad in die koerante gelees het. Moet egter nie stres nie – daar is darem ’n Woolies Food wat als oukei maak.

Dit was nie maklik nie, maar ek tel toe tot tien en vertel vir haar dat ek ook nie baie beïndruk was met Orania toe ek vyf jaar gelede vir die eerste keer hier kom kuier het nie. Dit het my ’n rukkie gevat om verby die probleme en uitdagings van Orania te kyk en te besef hoe ongelooflik spesiaal hierdie Karoodorp in werklikheid is. Ek woon al vir meer as twee jaar hier en sou beslis nie getrek het as ek nie met hart en siel geglo het dat dit die regte skuif is nie.

Sy vra toe waar ek vandaan kom, so half asof ek uit een of ander armsalige rioolput gekruip het om te dink dat Orania so wonderlik is. “Nee, ek het maar in Brooklyn, Pretoria, grootgeword en het daarna vir ’n paar jaar Europa plat getoer voor ek teruggekom het,” verduidelik ek.

O gats, die besef sink toe in dat Kroonstad se Woolies Food hierdie Oraniër glad nie soveel beïndruk nie.

“Maar pla al die arm mense in Orania jou dan nie?”

Ja, dit pla my dat mense arm is – maak nie saak waar nie. Dis ’n feit dat brandarm Afrikaners ook Orania toe trek, maar die omstandighede van diegene wat bereid is om te werk verander baie vinnig. Orania bemagtig Afrikaners soos geen ander plek nie.

So ook is daar skatryk Afrikaners wat in Orania kom vestig. In al die plekke waar ek al in die wêreld was, het ek nog nooit ’n gemeenskap gesien waar rykes so baie vir armes doen soos in Orania nie. Die armes word ryker en ondersteun weer die rykes se besighede, wat hulle weer in staat stel om meer vir die werkers te doen. So bou ons ’n gesonde ekonomie.

Dit is buitendien veel meer produktief om werk te skep vir arm Afrikaners in Orania, as om te probeer wal gooi teen die algehele agteruitgang van die res van Suid-Afrika. Terwyl Orania Afrikaners bemagtig, is Afrikaners magteloos om die verval elders te keer bloot omrede ons nie die “regte” velkleur het nie.

Sou ek my besighede in Kroonstad gevestig het eerder as Orania, dan sou ek in die kort termyn waarskynlik meer geld gemaak het maar ek sou opgeskeep gesit het met ’n bankrot munisipaliteit, belaglike misdaadvlakke en ’n gemeenskap wat verarm. Is die kool die sous werd? Beslis nie, want terwyl Kroonstad en byna elke ander dorp in Suid-Afrika in armoede verval, groei Orania se ekonomie a.g.v. bestendige volkseie bestuur.

Ek besef naderhand my verduidelikings gaan by die een oor in en by die ander een uit. Nadat ek haar vertel het dat hier pragtige winkeltjies in Orania is waar mens heerlike delikatessen kan koop, kruidenierswinkels is waar sy haar gemanikuurde hande op enige produk kan lê waaraan sy gewoond is en dat my vrou regte croissants en baguettes bak indien sy belangstel, deel sy toe met my mee dat sy steeds verkies om eerder die volgende dag haar inkopies te gaan doen by “haar” Woolies Food in Kroonstad. Nee goed dan, ek verstaan.

Talle Afrikaners het so materialisties geword dat hulle blind en doof is vir als wat om hulle aangaan. Hulle besef nie dat hul huidige gemaksone in die lang termyn veel groter kan wees as hulle ons net bietjie begin help om die volkstaat te bou deur stelselmatig vir hulself ’n vangnet in Orania te span nie. Vir vele van ons is dit tog logies.

Ek sluit toe die gesprek af deur ook maar reguit uit die heup uit te skiet.

“Mevrou, as my lewe ook van Woolies Food afgehang het dan sou ek nie nou hier met u gestaan en praat het nie, want ek sou nie hierdie boetiek gehad het nie, ook nie die winkel langsaan nie – ek sou nie vanaand met ’n oop deur kon slaap nie en ek sou beslis nie deel gewees het van ’n gelukkige gemeenskap wat deur Afrikaners, eerder as die ANC, bestuur word nie. So kies elkeen maar vir hom- of haarself, nè?”