fbpx

alexander1Die Kanadese skrywer, Annabel Lyon, skryf in die voorwoord tot ʼn onlangse uitgawe van die groot Griekse historikus, Arrian, se The Campaigns of Alexander dat elke era sy eie Alexander moet hê: Die groot held wie se dade die wêreld in ʼn kort tydjie verander.

Toe Alexander die Grote in 336 voor Christus op die jong ouderdom van 20 koning van die antieke Griekse Ryk Makedonië geword het, het hy nie op hom laat wag om die sterk ryk wat deur sy vader opgebou is net in stand te hou nie, maar het hy binne twaalf jaar die tweede grootste veroweraar van grondgebied in die wêreld se geskiedenis geword. The Campaigns of Alexander is reeds in die tweede eeu deur Arrian geskryf, maar is vandag steeds boeiende leesstof. Alexander se groot leermeester was Aristoteles en dit is juis Aristoteles wat vir die jong Alexander met literatuur tot groot dinge geïnspireer het.

Alexander het eers die verskillende Griekse stadstate, wat voortdurend in oorlog teen mekaar gewikkel was, verenig. Daarna het hy die Persiese Ryk en Antieke Egipte verower en so een van die grootste veroweraars van alle tye geword. Alexander is op 32-jarige ouderdom skielik in Babilon oorlede. Teen die tyd van sy dood was die Griekse kultuur en tradisie op ʼn hoogtepunt. Binne 50 jaar daarna het die Griekse literatuur begin kwyn en ʼn lang tyd van Griekse kulturele verval sou volg.

Wat is die relevansie van Alexander die Grote vir ons vandag? Lyon sê tereg dat elke era of tyd ʼn groot held nodig het.

Op 4 November 2008 het Barack Obama voor ʼn skare van 240 000 mense in ʼn park in Chicago in die VSA sy oorwinning in die Amerikaanse presidentsverkiesing met ʼn toespraak vol groot planne gevier. Obama sou die stygende oseane stormloop. Hy sou wêreldvrede bring en sou Amerikaners soos nog nooit vantevore verenig het nie. Hy sou met diplomasie terroriste op hul knieë dwing. Op daardie dag in November 2008 was Obama vir miljoene Amerikaners, maar ook mense regoor die wêreld Alexander die Grote van die 21-ste eeu. Nou wel nie ‘n leier wat met oorlog en veldslae groot dinge sou vermag nie, maar wel ‘n leier wat die wêreld se probleme met ‘n nuwe, vars aanslag sou oplos.

Op 12 November vanjaar voer Obama tydens ʼn televisie-onderhoud aan dat Amerika en sy bondgenote daarin kon slaag om die terroristegroep die Islamitiese Staat van Sirië en Irak (ISIS) onder beheer te bring. Presies ʼn dag nadat hierdie onderhoud met Obama uitgesaai is, het ʼn paar terroriste van ISIS die Franse hoofstad Parys aangeval. Elf dae later bewe die hele Europa steeds van vrees. Die idee dat Amerika die ISIS-probleem onder beheer gehad het, is vinnig verkeerd bewys.

Obama se reputasie het groot skade gelei. ʼn Meerderheid van Amerikaners glo lankal nie meer dat hy hul Alexander is nie. Ook in Europa val die een groot leier na die ander.Angela Merkel, eens op ‘n tyd die groot leier van Europa word tans by die dag ongewilder in Duitsland en die hele Europa. Regdeur Europa wys peilings dat huidige regerings verslaan sal word sou daar vandag verkiesings plaasvind. ‘n Algemene uitsigloosheid, kommer oor die toekoms en vrees vir die onbekende heers onder baie Westerlinge. Die kulturele verval in die Weste is vandag algemeen bekend en is reeds goed gedokumenteer, veral deur die Amerikaanse paleo-konserwatiewe skrywer Pat Buchanan.

Waar is vandag se Alexander, opgevoed deur vandag se Aristoteles en geïnspireer deur ʼn trots op Westerse waardes en identiteit? Is ons finaal uitgelewer aan die verval van die Weste of sal ʼn nuwe Alexander na vore tree? Net die tyd sal leer. Intussen duur die populisme, kulturele verval en toekomsvrees voort terwyl Westerse beskawings demografies onder druk begin kom.