fbpx

Van Dorp tot stadOnlangse navorsing deur die Amerikaanse nuustydskrif, The Atlantic, toon hoe daar toenemend ‘n groot gaping tussen stedelike en landelike Amerika ontstaan. Immigrante van regoor die wêreld stroom na stede soos New York en Los Angeles. Die toename van immigrante met beperkte opleiding in stedelike gebiede veroorsaak dat veral blanke mense uit die werkersklas uit stede gedruk word en ‘n groot uittog van die blanke werkersklas vind na meer landelike gebiede plaas. Daarteenoor verkies jong gegradueerde Amerikaners eerder stedelike gebiede met goeie werksgeleenthede en groter salarisse. Min jongmense uit die platteland wat die geleentheid het om na skool te gaan studeer keer weer na hul studies terug.

Nog ‘n interessantste verskuiwing wat in die VSA plaasvind is op die politieke terrein. Liberale persone verkies die stede en konserwatiewe mense wyk uit na meer landelike gebiede om die stede, sowel as die dieper platteland. Dit veroorsaak dat jy toenemend polities twee uiteenlopende Amerikas raakloop. Die een meer landelik, konserwatief, Christelik en gemeenskaps en waardegerig. Hierdie groep verdien egter ook minder geld en het laer opleidingsvlakke.

Die tweede groep leef in stadsentrums en naby aan stedelike gebiede en is meer liberaal, minder gelowig, meer divers en baie minder op gemeenskapswaardes toegespits en dus eerder individualisties. Die stedelike Amerikaner word meestal gedryf deur ‘n behoefte aan ‘n groter inkomste. Hulle verdien gemiddeld baie meer as mense op die platteland.

Daar ontstaan toenemend spanning tussen die stedelike en landelike VSA en dit spoel reeds oor tot die politiek waar verkose politici uit landelike en stedelike gebiede voortdurend met mekaar bots.

Dieselfde tendense word ook toenemend onder Afrikaners bespeur. Ons beleef ook die verstedeliking van gegradueerdes en die uitwyk van mense met laer opleidingsvlakke na landelike gebiede. Bloukraag Afrikaners vind dit toenemend moeilik om in Suid-Afrika se stede te oorleef omdat daar weens die beskikbaarheid van swart vaardighede op hul terreine ernstig teen hulle gediskrimineer word. Orania ontvang daagliks ‘n magdom navrae van sulke Afrikaners wat moedeloos en soms desperaat is. Die demografiese verskuiwing onder Afrikaners het egter ook ‘n ander dinamika. Die bekende ekonoom, Magnus Heystek, skryf verlede week van semigrasie – ‘n verskynsel waar mense van een deel van die land na ‘n ander trek. Hy verwys spesifiek na ryker Afrikaners wat toenemend Gauteng vir die Wes-Kaap verruil. In baie gevalle verskuif mense hul gesinne na plekke soos Stellenbosch, Somerset-Wes, Paarl en George terwyl hulle vir werk tussen die Wes-Kaap en Gauteng pendel. Ryker Afrikaners met hoë opvoedingsvlakke kan steeds in baie gevalle deur die diskriminasie teen blankes navigeer en vir hulself ‘n ekonomiese sukses in die stede bied. Wat die stede egter nie meer vir hulle kan bied nie is ‘n veilige, kultuurvriendelike omgewing.

Die meeste woonbuurte van Suid-Afrika se stede raak ook toenemend multi-kultureel en liberaal. Daarteenoor bly plattelandse gemeenskappe sentrums vir konserwatiewe, waardegedrewe leefwyses. Die verdeling tussen Afrikaners is egter nie net landelik en stedelik van aard nie. Daar is steeds ‘n sterk suidelike en noordelike verdeling. Afrikaners uit die noordelike en sentrale landelike dele, sowel as die voorstede van Pretoria is meer konserwatief as Afrikaners uit die Wes-Kaap en die voorstede van Johannesburg. Die onlangse debat in die NG Kerk oor die Belhar-belydenis het die verdelings mooi uitgewys. ‘n Liberale, stedelike elite het die Belhar-belydenis probeer deurvoer. Meestal landelike lidmate en gemeentes, uit die noorde en sentrale dele van die land, het egter ‘n stokkie daarvoor gesteek.

Die toenemende organisering van Afrikaners in landelike gemeenskappe is positief. Sommige dorpe is reeds verlore vir die Afrikaner en in ander kom Afrikaners bymekaar om deur organisasies soos AfriForum beheer oor hul eie infrastruktuur, onderwys en kultuurgoedere te neem. Tog bloei landelike gemeenskappe weens die verlies van die meeste van hul slimste jongmense na die stede. Die verlies aan kundigheid verhoed volledige kulturele en ekonomiese behoud.

Afrikaners sal nie ‘n seker toekoms in Suid-Afrika kan hê indien ons slegs binne ekonomies-ontmagtigde landelike gemeenskappe funksioneer nie.  Dit is waarom die bou van ‘n Afrikanerstad met ‘n Afrikaanse universiteit, goeie werksgeleenthede en kulturele samehang nou nodig is. Die gesprekke hieroor wat tans in Afrikanerkringe plaasvind is goed en demografiese inligting bewys toenemend waarom dit noodsaaklik is dat Afrikaners nuut oor hul toekoms in Suid-Afrika moet dink. Orania het homself oor die afgelope 24 jaar bewys as ‘n potensiële Afrikanerstad. Ons sal egter ons mense daarvan moet oortuig en hulle dringend by hierdie bouproses betrokke kry.